มัสมั่น: อาหารฮาลาลอันเป็นเอกลักษณ์ของชาวมุสลิมในไทย

ชัชวาล อรวัฒนะกุล
1 เม.ย.
ยาว 1 นาที

อัปเดตเมื่อ 2 เม.ย.

เขียนโดยทีมหอประวัติศาสตร์มุสลิมไทย

บทนำ

มัสมั่น (Massaman Curry) ไม่เพียงเป็นอาหารไทยที่มีชื่อเสียงระดับโลก แต่ยังเป็นหนึ่งในเมนูที่สะท้อนวัฒนธรรมอิสลามในประเทศไทยอย่างชัดเจน ด้วยรสชาติกลมกล่อมจากเครื่องเทศนานาชนิดและกรรมวิธีการทำที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน มัสมั่นจึงไม่ใช่แค่แกงธรรมดา แต่เป็นอาหารที่เต็มไปด้วยเรื่องราวทางประวัติศาสตร์และความผูกพันกับชุมชนมุสลิมในไทย

ในบทความนี้ เราจะเจาะลึกถึงความสัมพันธ์ระหว่างมัสมั่นกับชาวมุสลิมในประเทศไทย ทั้งในแง่ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ประเพณี รวมถึงบทบาทของมัสมั่นในสังคมไทยยุคใหม่

มัสมั่นในประวัติศาสตร์ไทย: จากอาหารราชสำนักสู่อาหารสามัญ

มัสมั่นกับชาวมุสลิมสมัยอยุธยา

มัสมั่นมีต้นกำเนิดจากอาหารเปอร์เซียและอินเดีย โดยเข้ามาพร้อมกับพ่อค้าและนักเดินทางมุสลิมในสมัยอยุธยา ชาวมุสลิมในไทยสมัยนั้นส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในชุมชนการค้าใกล้แม่น้ำเจ้าพระยา และนำเครื่องเทศเช่น ลูกผักชี, ยี่หร่า, กานพลู, และอบเชย มาใช้ในการปรุงอาหาร

มัสมั่นในราชสำนักไทย

ในสมัยรัตนโกสินทร์ มัสมั่นถูกปรับให้เข้ากับรสนิยมของราชสำนัก โดยเพิ่มกะทิและน้ำตาลปี๊บเพื่อให้มีรสชาติกลมกล่อมมากขึ้น จนกลายเป็นอาหารที่เสิร์ฟในงานพระราชทานเลี้ยง

มัสมั่นในชุมชนมุสลิมภาคใต้

ในจังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสงขลา มัสมั่นเป็นอาหารที่นิยมในเทศกาลสำคัญ เช่น วันอีดิ้ลฟิตรี (วันตรุษ) และ งานแต่งงาน โดยมักใช้เนื้อแพะหรือเนื้อวัวฮาลาลแทนเนื้อไก่

ความแตกต่างของมัสมั่นในแต่ละชุมชนมุสลิม

ภาค/ชุมชน	ลักษณะเด่นของมัสมั่น
กรุงเทพฯ	ใช้เนื้อไก่หรือเนื้อวัว เค็มหวานกำลังดี
ปัตตานี, นราธิวาส	ใช้เนื้อแพะหรือวัว รสจัดจ้าน เครื่องเทศเข้มข้น
สงขลา, ภูเก็ต	ใส่มันฝรั่งมาก หอมหวาน กะทิเข้มข้น
ชุมชนมุสลิมเชื้อสายอินเดีย	ใส่ถั่วเลนทิลหรือลูกเกด เพิ่มรสเปรี้ยวจากมะขาม